بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease) یک اختلال پیشرونده و مزمن است که بر سیستم حرکتی بدن تأثیر می‌گذارد. این بیماری منجر به کاهش سلول‌های عصبی مسئول تولید دوپامین در مغز می‌شود. دوپامین به عنوان یک ماده شیمیایی کلیدی، در انتقال پیام‌های حرکتی بین مغز و عضلات نقش داشته و کاهش سطح آن باعث ظهور علائمی نظیر لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکتی و مشکلات در تعادل می‌شود. این نقص در تولید دوپامین باعث ایجاد مشکلات جاری در سیستم حرکتی بدن فرد مبتلا به بیماری پارکینسون می‌شود.

“مطب گفتاردرمانی نیاوا” در تهران، در این مقاله به طور جامع به علائم بیماری پارکینسون، علل آن و روش‌های درمان مرتبط با این اختلال می‌پردازد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

دلایل ایجاد بیماری پارکینسون؟ 

علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• از بین رفتن یا آسیب دیدن سلول‌های عصبی در بخشی از مغز به نام جسم سیاه (substantia nigra) که مسئول تولید دوپامین هستند. دوپامین یک ماده شیمیایی است که به انتقال پیام‌های حرکتی بین مغز و عضلات کمک می‌کند. وقتی سطح دوپامین کم می‌شود، علائمی مانند لرزش، سفتی، کندی و مشکل در تعادل ایجاد می‌شوند.
• وجود تغییرات ژنتیکی خاص که ممکن است سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون شوند. برخی از این ژن‌ها مربوط به ساختار و عملکرد پروتئین‌هایی هستند که در مغز یافت می‌شوند. این پروتئین‌ها ممکن است در فرآیندهای مرتبط با سلامت سلول‌های عصبی، مانند متابولیسم، تولید انرژی، تنظیم اکسیداسیون و تخلیه مواد زائد نقش داشته باشند.
• قرار گرفتن در معرض سموم زیست محیطی، مانند هربیساید، پستیساید، فلزات سنگین و آلودگی هوا. این عوامل ممکن است باعث ایجاد استرس اکسیداتیو، التهاب و آسیب سلول‌های عصبی شوند. برخی از این سموم ممکن است همچنین با دوپامین یا گیرنده‌های آن تداخل داشته باشند و عملکرد آن‌ها را مختل کنند.

 

• بیماری پارکینسون یک بیماری پیچیده و چندعاملی است که ممکن است تحت تأثیر تعامل بین ژن‌ها و محیط قرار گیرد. بنابراین، علت دقیق و یکسانی برای همه مبتلایان وجود ندارد. اما با شناخت بیشتر عوامل موثر و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها، می‌توان امیدوار بود که بتوان از پیشرفت و شدت این بیماری کاست.

 

بیماری پارکینسون چه علائمی دارد؟

بیماری پارکینسون چندین علامت حرکتی و غیرحرکتی دارد که ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشند. برخی از علائم شایع بیماری پارکینسون عبارتند از:

• لرزش: این علامت معمولاً در یکی از دست‌ها یا پاها شروع می‌شود و ممکن است به دیگر اندام‌ها گسترش یابد. لرزش معمولاً در حالت استراحت بیشتر دیده می‌شود و با حرکت کمتر می‌شود.
• سفتی: این علامت به معنای افزایش مقاومت عضلات در برابر حرکت است. سفتی ممکن است باعث درد، خستگی، محدودیت حرکت و تغییر قامت شود.
• کندی: این علامت به معنای کاهش سرعت و دقت حرکات بدن است. کندی ممکن است باعث مشکل در شروع، ادامه و تمام کردن حرکات شود. کندی همچنین می‌تواند تأثیر منفی بر روی صحبت کردن، نوشتن، خوردن و لبخند زدن داشته باشد.
• مشکل در تعادل: این علامت به معنای کاهش توانایی حفظ تعادل و پایداری بدن است. مشکل در تعادل ممکن است باعث افتادن، راه رفتن با قامت خمیده، گام‌های کوچک و نامتناسب و عدم توانایی در تغییر جهت شود.

علاوه بر این‌ها، بیماری پارکینسون می‌تواند علائم غیرحرکتی هم داشته باشد که شامل موارد زیر است:

 

• اختلالات خواب: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث بی‌خوابی، خواب آلودگی، خوابیدن در طول روز، کابوس، رفتارهای عجیب در خواب و سندرم پای بی‌قرار شود.
• اختلالات روانی: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث افسردگی، اضطراب، ترس، روان‌پریشی، وسواس و اختلالات شخصیت شود.
• اختلالات حسی: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث کاهش یا از دست دادن حس بویایی، درد، بی‌حسی، سوزش، خارش، اختلالات بینایی و اختلالات شنوایی شود.
• اختلالات بلع: بیماران پارکینسون ممکن است کنترل عضلات دهان و گلو را از دست دهند و نتوانند غذا یا مایعات را به راحتی از دهان به معده منتقل کنند. این وضعیت ممکن است باعث سرفه، خفگی، آسپیراسیون (ورود مواد به ریه‌ها)، عفونت‌های تنفسی و کاهش وزن شود.
• اختلالات تکلم و گفتار: گفتار در این بیماران می‌تواند دچار مشکل شود و علائمی مانند کاهش بلندی و وضوح صدا، مشکل در تلفظ و بیان، مشکل در تنظیم ریتم و سرعت گفتار و … را نشان دهند. 
• اختلالات گوارشی: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث یبوست، اسهال، تهوع، استفراغ، مشکلات معده و اختلالات کبدی شود.
• اختلالات ادراری و جنسی: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث اختلالات مثانه، عفونت‌های ادراری، ادرار ناخواسته، اختلالات نعوظ، کاهش میل جنسی، خشکی واژن و نارسایی زایمان شود.
• اختلالات شناختی: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث کاهش حافظه، توجه، قضاوت، تصمیم‌گیری، یادگیری، حل مسئله، زبان و تفکر انتقادی شود. در مراحل پیشرفته، ممکن است زوال عقل یا دمانس رخ دهد.

 

بیماری پارکینسون یک بیماری پیچیده و متنوع است که ممکن است در هر فرد به صورت متفاوتی بروز کند. برای تشخیص و درمان این بیماری، لازم است با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.

 

آیا بیماران پارکینسون همه علائم این بیماری را نشان می‌دهند؟

خیر، بیماران پارکینسون همه علائم این بیماری را نشان نمی‌دهند. علائم و نشانه‌های پارکینسون در هر فردی به صورت متفاوت بروز می‌کنند و ممکن است در شدت، زمان و ترتیب ظهور متفاوت باشند. برخی از علائم پارکینسون ممکن است در برخی افراد ظاهر نشوند یا خیلی خفیف باشند. برای مثال، برخی افراد ممکن است لرزش دست نداشته باشند. علائم پارکینسون معمولاً با پیشرفت بیماری شدیدتر و گسترده‌تر می‌شوند و ممکن است بر توانایی‌های حرکتی، شناختی و روانی بیماران تأثیر منفی بگذارند. بنابراین، برای تشخیص و درمان به موقع این بیماری، لازم است که بیماران و خانواده‌هایشان به علائم و نشانه‌های آن آگاه باشند و در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک مراجعه کنند.

 

بیماری پارکینسون در چه سنی رخ می‌دهد؟

بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی است که عمدتاً سیستم حرکتی بدن را مختل می‌کند. این بیماری معمولاً در افراد بالای ۶۰ سال شروع می‌شود و مردان بیشتر از زنان به آن مبتلا هستند. اما در حدود ۵ تا ۱۰ درصد موارد، پارکینسون می‌تواند در افراد زیر ۵۰ سال نیز ظاهر شود. این نوع پارکینسون، که به عنوان پارکینسون جوانان شناخته می‌شود، معمولاً در سنین ۲۰ تا ۴۰ سال شروع می‌شود. علت دقیق شروع پارکینسون هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو نقش مهمی در بروز این بیماری دارند.

 

بیماری پارکینسون چگونه تشخیص داده می‌شود؟

بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی است که باعث اختلال در حرکت و کنترل عضلات می شود. تشخیص این بیماری بر اساس بررسی علائم و نشانه‌های بالینی فرد توسط یک پزشک متخصص مغز و اعصاب صورت می گیرد. علائم شایع بیماری پارکینسون شامل لرزش، سفتی عضلانی، کاهش حرکت و مشکلات تعادل هستند. برخی آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های تشخیصی نیز می توانند در تأیید و تشخیص دقیق‌تر بیماری کمک کنند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل آزمایش‌های خونی، تصویربرداری مغزی مانند MRI، سی تی اسکن، آزمایش‌های مشاهده حرکتی و آزمون‌های عصب‌ریزشناختی باشند. 

همه چیز در رابطه با کاردرمانی!

چه درمان هایی برای بیماری پارکینسون وجود دارد؟

بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی است که باعث اختلال در حرکت و کنترل عضلات می‌شود. این بیماری درمان قطعی ندارد، اما روش‌های مختلفی برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران وجود دارد. این روش‌ها شامل:

 

• دارو درمانی: برای درمان پارکینسون از داروهایی استفاده می‌شود که میزان دوپامین را در مغز افزایش می‌دهند یا تاثیر آن را تقویت می‌کنند. دوپامین یک عصب‌بازدارنده است که در حرکت و تعادل نقش دارد. برخی از این داروها عبارتند از لودوپا، آمانتادین، بی‌پریدن، سلژیلین، روپینی‌رول، پرامی‌پکسول و دیگران.
• جراحی: در برخی موارد که دارو درمانی کافی نیست یا عوارض جانبی دارد، ممکن است جراحی برای درمان پارکینسون مورد نیاز باشد. یکی از روش‌های جراحی معمول تحریک عمقی مغز است که در آن الکترودهای کوچکی در بخش‌هایی از مغز که در حرکت دخیل هستند قرار می‌گیرند و با ارسال پالس‌های الکتریکی، علائم پارکینسون را کاهش می‌دهند.
• درمان‌های غیر دارویی: برای درمان پارکینسون می‌توان از روش‌های غیر دارویی و توانبخشی مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، رژیم غذایی، ورزش، مدیتیشن، موسیقی‌درمانی و مشاوره روانی نیز استفاده کرد. این روش‌ها می‌توانند به بهبود عملکرد بدنی، روانی و ارتباطی بیماران کمک کنند.

 

این روش‌ها می‌توانند به بیماران پارکینسون کمک کنند تا علائم خود را کنترل کنند و سلامت و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. اما این روش‌ها جایگزین درمان پزشکی نیستند. بنابراین، اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم بیماری پارکینسون را دارید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

آیا بیماران پارکینسون بهبود می یابند؟

بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی مزمن است که درمان قطعی ندارد. اما با استفاده از روش‌های درمانی مختلف، می‌توان علائم بیماری را کنترل کرده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید. برخی از روش‌های درمانی شامل دارو درمانی، جراحی، گفتاردرمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، تغذیه و سبک زندگی مناسب هستند. همچنین، پژوهش‌های جدیدی در حال انجام هستند که ممکن است در آینده به عنوان روش‌های درمانی اصلی مورد استفاده قرار بگیرند. مثلاً، درمان با استفاده از سلول‌های بنیادی و تکنولوژی‌های نانو. اما این روش‌ها هنوز در مراحل تحقیق و توسعه هستند و نیاز به بررسی‌های بیشتر دارند. بنابراین، می‌توان گفت که بیماران پارکینسون می‌توانند با رعایت روش‌های درمانی موجود و پیگیری پزشکی، بهبود یابند اما نمی‌توانند از بیماری کاملاً خلاص شوند.

بیماری پارکینسون

راهکار های پیشگیری از بیماری پارکینسون؟

بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی پیشرونده است که علت دقیق آن مشخص نیست. اما برخی از فاکتورهای خطر افزاینده و محافظت کننده برای این بیماری شناسایی شده‌اند. برای پیشگیری از بیماری پارکینسون، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها، اسیدهای چرب امگا ۳ و فولیک اسید. این مواد می‌توانند به محافظت از سلول‌های عصبی در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و التهابی کمک کنند.
• انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش‌های منظم: تمرینات بدنی می‌توانند به بهبود عملکرد مغزی، تعادل، قدرت عضلانی و کیفیت زندگی بیماران پارکینسون کمک کنند.
• کاهش استرس و افسردگی. استرس و افسردگی می‌توانند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون شوند. برای کاهش استرس و افسردگی، می‌توانید از روش‌های مثبت‌اندیشی، تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا، ماساژ، موسیقی‌درمانی و مشاوره روانی استفاده کنید.
• خواب کافی و منظم: خواب کافی و منظم می‌تواند به تعمیر و بازسازی سلول‌های عصبی، تنظیم سطح دوپامین و کاهش علائم پارکینسون کمک کند.
• اجتناب از مواد مخدر و الکل: مواد مخدر و الکل می‌توانند باعث اختلال در عملکرد مغزی، افزایش استرس اکسیداتیو، کاهش سطح دوپامین و افزایش علائم پارکینسون شوند.
• اجتناب از قرار گرفتن در معرض سموم زیست محیطی: سموم زیست محیطی مانند هربیساید، پستیساید، فلزات سنگین و آلودگی هوا می‌توانند باعث آسیب و مرگ سلول‌های عصبی مسئول تولید دوپامین شوند.

 

این اقدامات ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون یا تأخیر در بروز علائم آن کمک کنند. اما این اقدامات تضمینی برای پیشگیری از بیماری پارکینسون نیستند. بنابراین، اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم بیماری پارکینسون را دارید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

گفتاردرمانی آنلاین

توانبخشی بیماری پارکینسون با گفتاردرمانی نیاوا

اگر به دنبال اطلاعات بیشتری درباره درمان و توانبخشی بیماری پارکینسون هستید و نیاز به راهنمایی دارید، مراجعه به کلینیک گفتاردرمانی مطهره موسوی مهر می‌تواند بسیار مفید باشد. کلینیک مجهز گفتاردرمانی نیاوا در تهران با بهره مندی از متخصصان گفتاردرمانی و کاردرمانی می‌تواند در ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتار و بلع، همچنین اختلالات حرکتی به شما کمک کند. علاوه بر آن در ارائه برنامه و راهکار های درمانی عالی برای مشکلات گفتار، بلع و حرکتی بیماری پارکینسون کمک کند تا شاهد کاهش علائم و مشکلات مرتبط با این بیماری باشید.

 

نیا‌وا همصدای شما در تمام لحظه ها