سندرم دیجیتال بیبی چیست؟
مقدمه
سندرم دیجیتال بیبی یا “اوتیسم مجازی” یک اختلال نوظهور است که به دلیل استفاده بیش از حد کودکان زیر سه سال از وسایل دیجیتال مانند تلفن‌های هوشمند، کامپیوتر و تلویزیون بروز می‌کند. این اختلال تاثیرات قابل‌توجهی بر رفتارهای اجتماعی کودک دارد و علائمی شبیه به اختلال طیف اوتیسم نشان می‌دهد. آشنایی با این بیماری و راه‌های مقابله با آن برای والدین اهمیت زیادی دارد.
توضیح در رابطه با این سندروم
سندرم دیجیتال بیبی (اتیسم مجازی)، که به عنوان “شبه اوتیسم” نیز شناخته می‌شود، این اختلال در کودکان زیر سه سالی دیده می شود که ساعات زیادی را در طول روز در معرض وسایل الکترونیکی و دیجیتالی مانند گوشی هوشمند، کامپیوتر و تلویزیون هستند و از آنها استفاده می کنند. این اختلال تأثیری قابل‌توجه بر رفتارهای اجتماعی کودک می‌گذارد و علائمی شبیه به اختلال طیف اوتیسم ایجاد می‌کند. بنابراین آشنایی با این بیماری اهمیت زیادی دارد. کلینیک گفتاردرمانی مطهره موسوی مهر واقع در شمال تهران ،با تیم تخصصی و مجرب درمان اختلالات گفتاری اعم از سندرم دیجیتال بیبی میتواند به کودک دلبندتان کمک شایانی کند.
دلایل ابتلای به سندرم دیجیتال بیبی؟
دیجیتال بیبی به وضعیتی اطلاق می شود که در آن افراد، به ویژه کودکان، به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض نمایشگرها و دستگاه های دیجیتال، علائمی مشابه علائم اوتیسم نشان می دهند. بیایید علل و عوامل موثر در اوتیسم مجازی را بررسی کنیم:
- قرار گرفتن بیش از اندازه در معرض نمایشگر های دیجیتال: قرار گرفتن طولانی‌مدت کودکان در معرض نمایشگرها – مانند تلفن، تبلت، تلویزیون، کامپیوتر و لپ‌تاپ- نقش مهمی در ایجاد اوتیسم مجازی دارد. این زمان بیش از حد از صفحه نمایش میتواند فرآیندهای رشد طبیعی را مختل کند و بر تعاملات اجتماعی، رشد زبان و توانایی‌های شناختی تأثیر بگذارد.
- کمبود تعامل چهره به چهره: کاهش تعاملات چهره به چهره به دلیل وابستگی به صفحه نمایش های دیجیتال می تواند مانع رشد مهارت های اجتماعی شود. کودکان ممکن است با مشکلات هیجانی دست و پنجه نرم کنند و تعامل موثر با دیگران را چالش برانگیز بدانند.
- فعالیت بدنی محدود: صرف زمان زیاد روی صفحه نمایش اغلب منجر به سبک زندگی بی تحرک می شود و فعالیت بدنی را کاهش می دهد. داشتن تحرک و فعالیت بدنی منظم برای سلامتی و نشاط کلی، از جمله رشد شناختی و عاطفی ضروری است.
- نداشتن سبک زندگی متعادل: تمرکز صرفاً بر روی فعالیت های دیجیتالی بدون تعادل در سایر فعالیت ها (مانند بازی در فضای باز، فعالیت های خلاقانه و تعاملات اجتماعی) می تواند به ایجاد اوتیسم مجازی کمک کند. یک رویکرد کل نگر که شامل فعالیت های متنوع باشد برای رشد سالم بسیار مهم است.
شناخت این علل میتواند به والدین، مربیان و مراقبان کمک کند تا استراتژی‌های مؤثری را برای مدیریت اوتیسم مجازی و ارتقای تعادل سالم‌تر بین زمان تماشای نمایشگر های دیجیتال و سایر فعالیت‌ها تدوین کنند. اگر به علائم اوتیسم مجازی در یک کودک مشکوک هستید، جستجوی ارزیابی و راهنمایی حرفه ای برای مداخله اولیه ضروری است.
سندرم دیجیتال بیبی چه علائمی دارد؟
اوتیسم مجازی یا سندرم دیجیتال بیبی که همچنین به عنوان “شبه اوتیسم” شناخته می شود، وضعیتی است که شباهت هایی با اختلال طیف اوتیسم (ASD) دارد، اما در علت آن متفاوت است. علائم رایج اوتیسم مجازی شامل موارد زیر است:
- بیش فعالی: کودکان مبتلا به اوتیسم مجازی ممکن است فعالیت بدنی بیش از حد از خود نشان دهند.
- کمبود توجه: مشکل در تمرکز یا حفظ توجه.
- عدم علاقه به بازی های غیر دیجیتال: ترجیح به بازی ها و سرگرمی های دیجیتالی نسبت به بازی های سنتی و غیر دیجیتال.
- تأخیر در گفتار: تأخیر یا اختلال در رشد زبان.
- بی میلی به تعامل با دیگران: مشکل در تعامل اجتماعی.
- تحریک پذیری: نوسانات خلقی مکرر و احساس ناامیدی.
- دشواری در یادگیری چیزهای جدید: چالش در کسب مهارت های جدید.
“مطب گفتاردرمانی مطهره موسوی مهر” در تهران با بهره مندی از متخصصان گفتاردرمانی میتواند در ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتاری و ارتباطی ناشی از اختلال دیجیتال بیبی به شما کمک کند. این مطب همچنین به درمان اختلالات ارتباطی و گفتاری در کودکان می‌پردازد. از این رو، کودکانی که با اختلالاتی مانند تاخیر در گفتار و زبان و سایر مشکلات ارتباطی مواجه هستند، می‌توانند با مراجعه به این مطب، از خدمات حرفه‌ای و تخصصی درمانی استفاده کنند.
سندرم دیجیتال بیبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص اوتیسم مجازی شامل یک ارزیابی جامع توسط متخصصانی مانند پزشکان اطفال، روانپزشکان، گفتار درمانگران، کار درمانگران است. آنها مجموعه ای از عوامل را در نظر می گیرند، از جمله:
- تاریخچه پزشکی: جمع آوری اطلاعات در مورد سلامت کلی کودک، نقاط عطف رشد و هر گونه سابقه خانوادگی مرتبط.
- مشاهدات رفتاری: مشاهده رفتار، تعاملات و پاسخ های کودک به محرک ها. این شامل ارزیابی ارتباطات اجتماعی، الگوهای بازی و … است.
- ابزارهای ارزیابی استاندارد: استفاده از ابزارها و پرسشنامه های معتبر برای ارزیابی حوزه های خاص مرتبط با علائم اوتیسم. این ابزارها به شناسایی الگوها و تعیین کمیت شدت علائم کمک می کنند.
- بینش والدین و مراقبان: جمع آوری بینش از والدین یا مراقبان در مورد رفتار، ارتباطات و روال روزانه کودک.
- ضبط نمونه های ویدیویی: برخی از خدمات ارزیابی از ضبط ویدئویی کودک در موقعیت های خاص برای کمک به تشخیص استفاده می کنند. این ضبط نمونه ها توسط متخصصان برای شناسایی نشانگرهای رفتاری مرتبط با اوتیسم تجزیه و تحلیل می‌شوند.
توجه به این نکته مهم است که سندرم دیجیتال بیبی و یا اوتیسم مجازی یک بیماری یا تشخیص پزشکی شناخته شده نیست. در عوض، این مفهومی است که توسط برخی از کارشناسان پیشنهاد شده است. اوتیسم مجازی نشان می دهد که قرار گرفتن دائمی در معرض ابزارها مانع از کشف دنیای واقعی کودکان از طریق لمس، بو، حرکت و حس چشایی می شود. با این حال، حدس و گمان هایی در مورد اینکه آیا اوتیسم مجازی واقعا وجود دارد یا اینکه صرفاً نوعی از اختلال طیف اوتیسم (ASD) است؟!
سندرم دیجیتال بیبی چه تفاوتی با اختلال طیف اتیسم (ASD) دارد؟
- اوتیسم مجازی مفهومی است که نشان می دهد افراد، به ویژه کودکان، علائمی مشابه علائم اوتیسم را به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض نمایشگرها و دستگاه های دیجیتال نشان می دهند. این یک تشخیص پزشکی شناخته شده نیست، بلکه یک رویکرد منحصر به فرد برای درک و حمایت از افراد در طیف اوتیسم است. اعتقاد بر این است که علت اصلی اوتیسم مجازی طولانی شدن مدت زمان قرار گرفتن در معرض صفحه نمایشگر های دیجیتال است که فرآیندهای رشد طبیعی را مختل می کند و بر تعاملات اجتماعی، رشد زبان و توانایی های شناختی تأثیر می گذارد. با این حال، وجود آن همچنان مورد بحث است و برخی از کارشناسان آن را نوعی از ASD می دانند.
- از سوی دیگر، اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک اختلال عصبی-رشدی به خوبی تثبیت شده است که با مشکلات در تعامل اجتماعی، ارتباط و رفتارهای تکراری مشخص می‌شود. ASD یک اختلال طیفی است، به این معنی که افراد را در درجات مختلف، از خفیف تا شدید تحت تاثیر قرار می دهد. عوامل ژنتیکی و محیطی به ایجاد و رشد آن کمک می کنند و بر اساس معیارهای استاندارد شده مشخص شده در راهنمای تشخیصی و آماری، ویرایش پنجم (DSM-5) تشخیص داده می شود.
- به طور خلاصه، اختلال طیف اتیسم (ASD)، اختلالی عصبی‌رشدی است و میتواند از بدو تولد وجود داشته باشد. اما سندرم دیجیتال یا اتیسم مجازی میتواند صرفاً به‌دلیل استفاده بیش‌ازحد کودک از وسایل دیجیتال ایجاد شود. کودکان در سنین اولیه ۲ تا ۴ سالگی مستعد ابتلا به این اختلال هستند.
سندرم دیجیتال بیبی چه تاثیری بر روی کودکان دارد؟
استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال مانند تلفن همراه، تبلت، لپ تاپ و سایر دستگاه‌های مشابه میتواند منجر به سندرم دیجیتال شود که اثرات مخربی بر رشد و سلامت کلی کودکان دارد. برخی از این تاثیرات عبارتند از:
رشد و تعامل اجتماعی:
- استفاده طولانی‌مدت از وسایل دیجیتال میتواند باعث محدود شدن توانایی کودکان در رشد مهارت‌های اجتماعی مهم مانند برقراری ارتباط، همدلی، و درک نشانه‌های غیرکلامی شود. صرف زمان بیشتر در فضاهای مجازی میتواند تعاملات را کاهش داده و موانعی را برای ایجاد روابط معنی‌دار و ارتباط عاطفی با دیگران ایجاد کند.
توسعه شناختی:
- کودکانی که به طور فزاینده‌ای در فضاهای مجازی فعالیت می‌کنند یا در معرض آنها قرار دارند، با محدودیت‌هایی در تعاملات زبانی در جهان واقعی مواجه می‌شوند که میتواند باعث تأخیر در رشد زبانی و اکتساب واژگان آنها شود. مواجهه مداوم با محتوای دیجیتالی میتواند باعث کاهش توجه و مشکلات در تمرکز بر فعالیت‌های واقعی شود.
سلامت عاطفی:
- حضور طولانی‌مدت در فضاهای مجازی میتواند منجر به افزایش استرس و اضطراب در کودکان شود. محدودیت در تعاملات روبرو و مواجهه مداوم با محتوای دیجیتالی میتواند توانایی کودکان را در درک و همدلی با احساسات دیگران کاهش دهد.
سلامت جسمانی:
- علاقه زیاد به دستگاه‌های دیجیتال میتواند منجر به سبک زندگی ناسالمی شود که با مشکلاتی چون چاقی و عدم داشتن تناسب اندام همراه است. مشاهده بیش از حد نمایشگر های دیجیتال، به ویژه پیش از خواب، الگوی خواب کودکان را تخریب کرده و بر سلامت کلی آنها تأثیر می‌گذارد.
رابطه والدین و فرزند:
- استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال ممکن است زمانی که باید با کودکان تعامل داشته باشیم را کاهش دهد. این ممکن است باعث آسیب به رابطه عاطفی بین والدین و فرزندان شود.
یادگیری و آموزش:
- تعامل بیش از حد با یادگیری مبتنی بر صفحه نمایش میتواند موجب محدود شدن کاوش‌های عملی و تجربی و یادگیری کودکان شود، و از رشد شناختی آنها جلوگیری کند.
“مطب گفتاردرمانی مطهره موسوی مهر” در تهران با بهره مندی از متخصصان گفتاردرمانی میتواند در ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتاری و ارتباطی ناشی از اختلال دیجیتال بیبی به شما کمک کند. این مطب همچنین به درمان اختلالات ارتباطی و گفتاری در کودکان می‌پردازد. از این رو، کودکانی که با اختلالاتی مانند تاخیر در گفتار و زبان و سایر مشکلات ارتباطی مواجه هستند، می‌توانند با مراجعه به این مطب، از خدمات حرفه‌ای و تخصصی درمانی استفاده کنند.
آیا کودکان مبتلا به سندرم دیجیتال بیبی نیاز به گفتاردرمانی دارند؟
بله کودکان مبتلا به اوتیسم مجازی می توانند از مداخلات گفتار درمانی سود ببرند، در بخش زیر عمده مواردی که گفتار درمانی به بهبود و درمان آنها کمک می کند آورده شده است:
مطلب پیشنهادی: بیش فعالی یا اختلال نقص توجه (ADHD)چیست؟
چالش های گفتار و زبان:
- کودکان مبتلا به اوتیسم مجازی ممکن است مشکلاتی در برقراری ارتباط داشته باشند، از جمله تاخیر در زبان بیانی، واژگان محدود، و چالش‌هایی در درک نشانه‌ها یا سمبل های اجتماعی.
- گفتار درمانی میتواند با بهبود بیان، درک زبان و مهارت‌های عملکردی (مانند نوبت‌گیری و حفظ مکالمات) این مسائل را برطرف کند.
مهارت های ارتباط اجتماعی:
- اوتیسم مجازی اغلب بر تعاملات اجتماعی حتی در محیط های دیجیتال تأثیر می گذارد. گفتاردرمانگرها می‌توانند روی تقویت مهارت‌های ارتباط اجتماعی، آموزش جنبه های کارکردی گفتار و تقویت توانایی‌های مکالمه کار کنند.
- سناریوهای ایفای نقش و تمرین تعاملات و نقش های اجتماعی می تواند به کودکان کمک کند تا در تعاملات دنیای واقعی حرکت کنند.
کاهش وابستگی صفحه نمایش:
- گفتاردرمانگران می توانند با والدین و مراقبان کودک برای کاهش زمان غهالیت های دیجیتال و تشویق فعالیت های جایگزین همکاری کنند.
- متعادل کردن تعاملات دیجیتال با ارتباطات چهره به چهره برای رشد کلی گفتار و ارتباطات اجتماعی بسیار مهم است.
رویکرد فردی یا شخصی سازی شده:
- نیازهای هر کودک منحصر به فرد است. گفتاردرمانگران مداخلات را بر اساس چالش ها و نقاط قوت خاص کودک انجام می دهند.
- مداخله زودهنگام برای ارتقای رشد زبان و مهارت های اجتماعی ضروری است.
به یاد داشته باشید که ارزیابی و دریافت مشاوره حرفه ای بسیار مهم است. اگر به اوتیسم مجازی یا مشکلات ارتباطی در کودک خود مشکوک هستید، با گفتار درمانگر خود مشورت کنید تا بهترین راهکار ها را برای شما ارائه کند.
چه اقدامات پیشگیرانه ای برای سندرم دیجیتال بیبی کودکان وجود دارد؟
در زیر اقداماتی آورده شده که با رعایت آنها می توان تا درصد زیادی از ایجاد دیجیتال بیبی پیشگیری کرد:
۱. محدود کردن زمان استفاده از وسایل دیجیتال: تعیین یک زمان مشخص برای استفاده از وسایل دیجیتال و ارائه فعالیت‌های جایگزین مثل بازی در فضای باز، خواندن کتاب و بازی‌های خلاقانه، کمک می‌کند تا کودک به مهارت‌ها و علاقه‌های جدیدی دست پیدا کند و اعتماد به نفسش تقویت شود.
۲. تشویق به برقراری ارتباط با دیگران: تشویق کودک به تعامل با افراد دیگر به کمک تقویت مهارت‌های اجتماعی و رشد عاطفی او میتواند باشد.
۳. استفاده از سیستم پاداش و تشویق: به کودک پاداش‌هایی بدهید که زمان استفاده از وسایل دیجیتال را کاهش دهد و به رفتار مثبت تشویق کنید.
۴. فراهم کردن محیط پرورشی مناسب: محیطی امن و محرک برای کودک فراهم کنید تا از رشد شناختی، عاطفی و فیزیکی او حمایت کند.
۵. مشاوره حرفه‌ای: در صورت نیاز، به دنبال مشاوره حرفه‌ای برای ارزیابی دقیق و مداخلات مناسب در مورد سندرم دیجیتال باشید.
این اقدامات می‌توانند به کاهش اثرات مخرب سندرم دیجیتال بر روی فرزندان کمک کنند و به آنها اجازه دهند که روابط اجتماعی سالم‌تری برقرار کنند و به شیوه‌های سالم‌تری با فناوری روبرو شوند.
درمان دیجیتال بیبی یا اتیسم مجازی با گفتاردرمانی نیاوا
اگر به دنبال اطلاعات بیشتری درباره درمان و توانبخشی دیجیتال بیبی در کودکتان هستید و نیاز به راهنمایی دارید، مراجعه به کلینیک گفتاردرمانی نیاوا میتواند بسیار مفید باشد. کلینیک مجهز گفتاردرمانی نیاوا در تهران با بهره مندی از متخصصان گفتاردرمانی میتواند در ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتار و زبان ناشی از سندرم دیجیتال بیبی به شما کمک کند. علاوه بر آن در ارائه برنامه و راهکار های درمانی عالی برای مشکلات گفتاری و ارتباطی دیجیتال بیبی کمک کند تا شاهد کاهش علائم و مشکلات مرتبط با این اختلال باشید.
نیاوا همصدای شما در تمام لحظه ها
منابع:
Oral-Facial-Digital Syndrome – Symptoms, Causes, Treatment | NORD (rarediseases.org)
